Albinisme

Albinisme

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie 

Snowdrop, een albino zwartvoetpinguïn, geboren in de Bristol Zoo, Engeland.

Albinisme is het aangeboren ontbreken van het pigment melanine in haar of huid, wat resulteert in een gedeeltelijk of geheel witte huid en rode ogen.

Kenmerken

De albinohuid is erg gevoelig voor de zon en verbrandt snel. Het wordt algemeen beschouwd als een afwijking, omdat bij de meeste soortgenoten wel pigment aanwezig is. Albino's komen onder andere voor bij konijnen, fretten, ratten en merels. Een wit dier is niet per definitie een albino. Een ijsbeer is dus geen albino. Bij vogels ontbreekt het pigment gewoonlijk in de veren. Een gedeeltelijk witte merel komt frequent voor. Soms ontbreekt het pigment echter ook nog in de poten, de snavel en de oogiris. De ogen worden dan rood.

Sommige diepzeevissen hebben alle pigment tijdens de evolutie geleidelijk verloren. In hun donkere omgeving is kleur zinloos. Dit wordt echter ook niet gezien als een afwijking en is dus ook geen albinisme.

Het tegenovergestelde van albinisme is melanisme: een teveel aan donkere pigmenten (vooral melanine). Bij vogels resulteert dit in een donkerder dan normaal (soms zelfs zwart) verenkleed.

Een voorbeeld van een albino was de gorilla Sneeuwvlokje, die in 2003 in de dierentuin van Barcelona overleed.

Albinisme bij de mens

Een albino in Tanzania

Albinisme geeft allerlei oogklachten:

• Verminderde visus (gezichtsscherpte); sommige patiënten zijn praktisch blind, anderen zijn nauwelijks beperkt.
• Onderontwikkelde gele vlek
• nystagmus: spontane onwillekeurige oogbewegingen
• lichtdoorlatende iris
• soms strabisme (lui oog, scheelzien).
• soms fotofonie: afkeer en/of pijn bij te fel licht.
• Verder blijken de zenuwbanen bij het chiasma opticum afwijkend te zijn aangelegd. Sommige vormen van albinisme blijven tot de oogklachten beperkt: oculair albinisme. Deze vormen erven X-gebonden over, zodat vrouwen (draagster, geen klachten) de ziekte doorgeven aan zonen (wel klachten).

Bij andere vormen van albinisme is pigment ook verminderd of afwezig in huid en haar: oculocutaan albinisme (OCA). Deze erven alle autosomaal recessief over. De meest voorkomende vormen in Europa zijn:

• OCA1 (onderverdeeld in OCA1a: helemaal geen pigment; en OCA1b: nog enig pigment)
• OCA2 (wel enig pigment).
• OCA3 komt vooral in Afrika voor.
• OCA4 is erg zeldzaam.

Bij OCA1 worden mutaties gevonden in het gen TYR, wat codeert voor tyrosinase. Bij OCA2 worden mutaties gevonden in OCA2, voorheen het P-gen geheten. Dit gen is een belangrijke factor (90%) in de bepaling van oogkleur, en beïnvloedt ook de kans op melanoom. Albinisme van de huid leidt tot snel verbranden. Hierdoor treedt versnelde huidveroudering op, met een verhoogd risico op actinische keratosen en plaveiselcelcarcinomen. Omdat niet alle vormen van albinisme gepaard gaan met een totaal gebrek aan pigment, heeft niet elke albino per definitie wit haar en geheel rode ogen.

Daarnaast zijn er vormen van albinisme die met andere klachten gepaard gaan:

• de (minstens zeven) verschillende vormen van het syndroom van Hermansku-Pudlak gaan gepaard met een verminderde functie van bloedplaatjes, leidend tot bloedingsproblemen. Komt relatief vaak voor in Puero Rico;
• het syndroom van Chediak-Higashi: bloedingsproblemen en verminderde afweer;
• het syndroom van Gricelli kan gepaard gaan met neurologische achteruitgang en afweerproblemen

Albinisme in Afrika

In verschillende gebieden in Afrika, zoals in Burunbdi en Tanzania, schrijven mensen magische krachten toe aan albino's. Dat leidt ertoe dat sommigen van hen daar vermoord en hun lichaamsdelen verkocht worden. Zo werd in Burundi een zesjarig meisje in november 2008 als vierde slachtoffer in korte tijd aan stukken gehakt. In Tanzania waren op dat moment dertig albino's vermoord in de loop van het jaar. Ledematen en genitaliën van albino's zouden voor duizenden dollars verhandeld worden aan "tovenaars".

De Malinese filmmakers Adama Drabo en Ladji Diakite maakten in 2008 de film Fantan Fanga (Engelse titel The Power of the Poor) over dit dramatisch probleem van de behandeling van albino's in Afrika. De film werd in maart 2009 gepresenteerd op het Pan-Afrikaans Filmfestival in Ouagadougou, Burkina Faso. Internationaal Filfestival te Rotterdam febr 2013.

Fantan Fanga   WA-2010 

Dit compacte weefsel van Afrikaanse tradities, politieke satire, politieprocedures, spirituele puzzels en zwaar aangezette apocalyptische dramatiek biedt een eigenzinnige, Afrikaanse kijk op de wereld.

Het compacte weefsel van Afrikaanse tradities, politieke satire, politieprocedures, spirituele puzzels en zwaar aangezette apocalyptische dramatiek is het vervolg op Adama Drabo’s klassieker Taafe Fanga (De macht van de lendendoek) en biedt een eigenzinnige, Afrikaanse kijk op de wereld. Het verhaal - De macht van de armen - wordt door Tante Diabate (de dochter van Sidiki Diabate, de meester op de kora die eerder Taafe Fanga vertelde) als een omgekeerde legende verteld: het is het verhaal van een dag die nog komen moet. Het begint met de rituele onthoofding van een albino dorpeling door een bende. Het hoofd wordt naar de plaatselijke medicijnman gebracht, die denkt dat de lichaamsdelen van een albino geluk brengen. Andere dorpelingen denken echter dat op het hele land een vloek zal rusten als hij zonder zijn hoofd wordt begraven. Bij het politieonderzoek naar de moord moet worden meegewogen hoe een dergelijk incident tot rampzalige sociale beroering kan leiden.

---

Bij planten

De albinokustmammoetboom is een voorbeeld van een albinoplant, die dus niet in staat is om bladgroen aan te maken. Daardoor heeft hij witte in plaats van groene naalden en kan ook geen fotosynthese laten plaatsvinden. Om te overleven moeten dit soort planten op andere manieren aan hun voedingsstoffen komen en dit gebeurt via parasitisme: de plant tapt met zijn wortels de voedingsstoffen van andere planten af. Er is maar een handvol albinoplanten bekend, met als oorzaak dat deze nooit lang leven. Zo zijn er bijvoorbeeld zo'n 25 albino kustmammoetbomen bekend, waarvan acht in het Henry Cowell Redwoods State Park en een enkele in het Humbolt Redwoods State Park, de exacte locatie is echter niet bekendgemaakt om deze bomen te helpen beschermen.

Zie ook

Leucisme is een afwijking bij dieren en mensen die leidt tot een verminderde pigmentatie. Leucisme lijkt op albinisme en wordt daar soms mee verward. Leucisme resulteert in een vermindering van alle types huidpigment, niet slechts van malanine. Het woord komt van het Griekse 'λευκος' (leucos) wat 'wit' betekent.

Dieren met deze afwijking hebben een witte vacht, huid, veren of schubben. De afwijking kan ook alleen voor delen van het lichaam zijn. De verschillen met albinisme zijn dat leucistische dieren hun normale kleur ogen hebben (albinistische dieren hebben rode ogen) en dat leucistische dieren geen verhoogde gevoeligheid hebben voor zonlicht. Ook zijn leucistische dieren vaak erg agressief tegenover de niet-leucistische dieren, waardoor deze in tegenstelling tot albino dieren, wel goed kunnen overleven in het wild zolang de lichte kleur het leven niet moeilijker maakt (zoals jagen voor voedsel).

Een bekend huisdier dat vaak leucisme kan krijgen is de goudvis. Op oudere leeftijd veranderen dan vrijwel alle schubben in de witte kleur.

Tekenen en symptomen

Albino meisje uit Papua Nieuw Guinea

Bij de mens zijn er twee belangrijke soorten van albinisme, occulocutaneous, die de ogen, huid en haar aantast, en oculaire die alleen de ogen aantast

De meeste oculocutaenous albinistic mensen zijn wit of zeer bleek omdat de melanine pigmenten die verantwoordelijk zijn voor bruine, zwarte en soms gele verkleuringen niet aanwezig zijn.

Oculair albinisme resulteert in lichtblauwe ogen en moet soms voor de diagnose met een genetische test worden vastgesteld.

Omdat mensen met albinisme een huid hebben waarin het donkere pigment melanine geheel ontbreekt, dat ervoor zorgt dat de huid wordt beschermd tegen ultraviolette straling van de zon, kan hun huid gemakkelijk verbranden door overbelichting.

Het menselijke oog produceert notmal genoeg pigment om de iris blauw et kleure, groen of bruin om te zorgen voord ekking van het oog. Er zijn echter gevallen waarin de ogen van een persoon met albinisme rood of paars is, afhankelijk van de hoeveelheid aanwezige pigment, wordt het rood van de retina zichtbaar door de iris. Gebrek aan pigment in d eogen resulteert ook in problemen met het gezichtsvermogen, zowel gerelateerde als ongerelateerde aan fotosensitivity.

De albino’s zijn in het algemeen zo gezond als de rest van de bevolking (zie gerelateerde stoornissen), met een normale groei en ontwikkeling, en albinisme op zichzelf leidt niet tot sterfte, hoewel het ontbreken van pigment dat de ultraviolette straling blokkeert het risico op huidkanker en andere problemen wel verhoogt.

Visuele problemen

Ontwikkeling van het optische systeem is in hoge mate afhankelijk van malanine, en de vermindering of afwezigheid van dit pigment in albino individuen kan leiden tot

-       misrouting van de retinogeniculate projecties, wat resulteert in abnormale decussation (kruising) van de oogzenuwvezels.

-       Fotofobie en verminderde gezichtsscherpte als gevolg van lichtverstrooiing in het oog (oculair strooilicht)

-       Verminderde gezichtsscherpte als gevolg van foveale hypuplasia en mogelijk door licht veroorzaakte schade aan het netvlies

Oogaandoeningen vaak voorkomende bij albinisme zijn onder meer:

-       Nystagmus, onregelmatige snelle heen en weer gaande bewegingen van het oog, of in cirkelvormige bewegingen.

-       Astigmatisme, onregelmatig gevormd hoornvlies, waarvoor extra corrigerende lensen in brillen noodzakelijk zijn.

-       Amblyopie, afname van gezichtsscherpte van één of beide ogen door sleche doorgifte aan de hersenen, vaak als gevolg van andere aandoeningen zoals strabismus.

-       Oogzenuw hypoplasie, onderontwikkeling van de oogzenuw.

Enkele van de visuele problemen gerelateerd met albinisme ontstaan uit een slecht ontwikkeld retinale pigmentepitheel (RPE) vanwege een gebrek aan melanine. Deze gedegenereerde RPE veroorzaakt foveale hypoplasia ( een defect in het normale verloop van de foveae), dat resulteert in excentrische fixatie en lagere gezichtssscherpte en vaak enigszins strabismus.

De iris is een kringspier gevormd uit gepigmenteerd weefsel, dat samentrekt wanneer het oog wordt blootgesteld aan fel licht, om het netvlies te beschermen door het beperken van de hoeveelheid licht dat door de pupil binnenkomt. Onder weinig lichtcondities ontspant de iris zodat meer licht wordt toegelaten door de iris. Bij Albino’s heeft de iris niet genoeg pigment om het licht te blokkeren, doordat de pupildiameter onvoldoende kan verkleinen en dus de lichtinval onvoldoende kan beperken. Bovendien, door de onjuiste ontwikkeling van het RPE, die in normale ogen grotendeels het gereflecteerde zonlicht absorberen, zorgen voor verdere verblinding door lichtverstrooiing in het oog. De resulterende gevoeligheid (fotofobie) leidt in het algemeen tot ongemak bij fel licht, maar dit kan worden verminderd door het gebruik van zonnebril en/ of gerande hoeden.

Genetica

De meeste vormen van albinisme zijn het resultaat van de biologische erfenis van recessieve allelen (genen) van beide ouders, hoewel sommige zeldzame vormen ook geerfd kunnen worden van één ouder. Er zijn andere genetische mutaties die bewezen geassocieerd worden met albinisme. Alle wijzigingen echter leiden tot veranderingen in melanine productie in het lichaam.

De kans op nakomelingen met albinisme als gevolg van koppeling van een organisme met albinisme en een zonder albinisme is laag. Omdat organismen dragers van genen zijn voor albinisme zonder de eigenschappen te tonen kunnen toch albino nakomelingen geproduceerd worden door twee niet-albino ouders. Albinisme komt meestal met gelijke frequentie voor bij beide geslachten. Een uitzondering hierop is oculair albinisme, waarin het doorgegeven aan nakomelingen gebeurd door middel van X-gebonden overerving. Oculair albinisme komt daardoor vaker voor bij mannen als met een enkele X en Y- chromosoom,  in tegenstelling tot vrouwen van wie de genetica wordt gekenmerkt door twee X chromosomen. Er zijn twee verschillende vormen van albinisme: een gedeelte ontbreken van melanine heet Hypomelanisme of hypomelanosis en de totale afwezigheid van melanine heet amelanisme of amelanosis

Behandeling

Voor het grootste gedeelte bestaat behandeling van de oogcondities uit visueel herstel. Chirurgie is mogelijk op de oogspieren om nystamus, strabismus (scheelzien) en gemeenschappelijke refractieve fouten (brekingsindex), zoals astigmatisme te verkleinen. Nustagmus vermienderende operatie kan ook worden uitgevoerd om het “trillen” van de ogen heen en weer te verminderen. De effectiviteit van al deze procedures varieert sterk en is afhankelijk van individuele omstandigheden.

Brillen en ander gezichtshulpmiddelen, grote geprinte materialen en heldere maar schuine leeslampjes, kan individuen met albinisme helpen, ook al kan hun visie niet volledig gecorrigeerd worden. Sommige mensen emt albinisme hebben baat bij bifocale ( met een sterk leesgedeelte lens) leesbril en/ of hand gehouden apparaten, zoals vergrootglazen of verrekijkers. Contactlenzen kunnen worden gekleurd om lichttransmissie te blokkeren naar de iris. Maar in geval van nystagmus is dit niet mogelijk, vanwege de irritatie die wordt veroorzaakt door de beweging van de ogen. Sommigen gebruiken bioptics, brillen die kleine telescopen er op gemonteerd hebben, in of achter de normale lenzen, zodat ze kijken of door de bril of door de telescoop. Nieuwere ontwerpen van bioptics gebruiken kleinere lichtgewicht lenzen. Sommige staten van de VS maken gebruik van bioptische telescopen voor het besturen van motorvoertuigen. (Zie NOAH bulletin “Low Vision Aids”)

Epidemiologie

Albinisme treft mensen van alle etnische achtergronden; het komt naar schatting één op de 17.000 voor. Het voorkomen van de verschillende vormen van albinisme varieert sterkt door de bevolkingsgroepen en is in hat algemeen het hoogst onder mensen van sub-Sahara Afrikaanse afkomst.

Samenleving en cultuur

Vervolging van mensen met albinisme en albinisme in populaire culturen

In fysieke termen, mensen met albinisme hebben in het algemeen visuele problemen en hebben bescherming nodig tegen de zon. Maar zij worden ook geconfronteerd met sociale en culturele problemen (zelfs bedreigingen), daar de aandoening vaak een bron is van spot, discriminatie, of zelfs angst en geweld. Culturen over de gehele wereld hebben vele bijgeloof ontwikkeld ten aanzien van mensen met albinisme.

In Afrikaanse landen zoals Tanzania en Burundi, is ere en ongekende toename van hekserijgerelateerde moorden van albino mensen in de laatste jaren, omdat hun lichaamsdelen worden gebruikt in toverdranken die heksendokters verkopen. Talloze geverifieerde incidenten hebben zich voorgedaan in de 21ste eeuw. Bijvoorbeeld in Tanzania september 2009, drie mannen zijn veroordeeld vanwege de moord op een 14 jarige albino jongen en het verwijderen van zijn benen om ze te kunnen verkopen voor hekserijdoeleinden. Ook in Tanzania en Burundi in 2010, werd de moord en verminking van een ontvoerde albino gemeld vanuit de rechtbank, als onderdeel van een aanhoudend probleem.  Een ander schadelijk en bedrieglijk bijgeloof is dat sex met een albinovrouw een man kan genezen van HIV. Dit heeft geleid tot verkrachtingen in bijvoorbeeld Zimbabwe (en verspreiding van de HIV-infectie)

http://www.cultureunplugged.com/play/4933/Albino-Killings-in-Africa

Eens, hoefden albino’s alleen maar het branden van de zon te vrezen en constant schaduw te zoeken. Maar nu vrezen ze ook wat er verborgen zit in diezelfde schaduw. Veel van de 170.000 Tanzaniaanse albino’s zijn aan het schuilen. Zij worden vervolgd omdat heksendokters het geloof verspreiden dat albino’s magische krachten bezitten. Ze geloven dat lichaamsdelen van albino’s je rijk kunnen maken,  en dus maken ze drankjes en bedeltjes van albinos’ benen, haren, handen en bloed. Sinds 2007 hebben de Tanzanianen 54 albino’s, meeste van hen kinderen vermoord, in de hoop rijkdom en succes te verwerven. De moordpartijen gaan door ondanks inspanningen van de regering om deze praktijken te stoppen. De Mitindo basisschool in het noordelijke deel van Tanzania is een school voor blinde en visueel beperkt. Nu wordt de school overspoeld door Albino kinderen die er een veilig plek zoeken. Manyasi is een van de kinderen die op de vlucht is. Zijn zus was op brute wijze vermoord en verminkt door rituele moordenaars in 2008. In september 2009 startte het eerste proces teven drie mannen die beschuldigd werden van het vermoorden van albino’s

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20120401_albino01

Een extreem bleke huid, spierwit haar en permanent vuurrode ogen. Zo kennen we de albino uit de enge films. Maar niet alle albino’s zien er precies zo uit. Albino’s hebben een storing in de aanmaak van het pigment melanine. Melanine is de kleurstof van je huid, dus als daar minder van wordt aangemaakt, zie je er heel bleek uit. En het fungeert ook als ons lijfeigen zonneschermpje, en beschermt ons tegen huidkanker. Albino’s moeten dus altijd extra uitkijken in de zon, of een albinopet dragen. Maar albinisme is vooral ook een oogafwijking: doordat hun iris ook minder pigment heeft komt er bij albino’s permanent een enorme bak met licht naar binnen. Daardoor knijpen ze vaak met hun ogen om toch nog iets te kunnen zien. Bij sommige albino’s zie je de bloedvaten doorschemeren, waardoor ze die rode ogen krijgen. Maar bij de meeste albino’s zie je alleen rode oogjes als ze slecht geflitst zijn. In Nederland lopen er hooguit een paar duizend mensen met een vorm van albinisme rond. Maar in Afrika zijn er meer, en ze hebben het niet makkelijk. Ze worden gediscrimineerd en achterna gezeten door tovenaars, vanwege de ‘speciale krachten’ in hun bloed en ledematen. En tegen de koperen ploert zijn ze ook al niet bestand. Deze albino’s kunnen dus maar beter lekker binnenblijven, met een leuke enge film of zo.

http://vorige.nrc.nl/buitenland/article2139372.ece/Voor_albinos_is_Afrika_een_vloek

Voor albino's is Afrika een vloek  02-02-2009

Door onze correspondent Koert Lindijer

Tanzaniaanse toverdokters gebruiken lichaamsdelen van gedode albino’s tegen kwalen en voor geluk. Albino’s leven in angst. „Ze scholden me uit voor Mzungu, een blanke.”

Arusha, 2 febr. 2009 Gibson Mullen (40) voelt zich als een schichtige gazel op de savanne. Hij houdt op zijn kantoor in de Noord-Tanzaniaanse stad Arusha de rekening van zijn juist aangeschafte pistool vlak voor zijn slechte ogen. „Dat kostte me 1,4 miljoen shilling [ongeveer 900 euro], ik heb het nog niet kunnen afbetalen. Wij albino’s moeten ons beveiligen, anders worden we in stukjes gehakt.”

Voor een albino is Afrika een vloek. Een dikke laag cement kwam op het graf te liggen van een onlangs in Arusha overleden albino. Om te voorkomen dat zijn lichaam wordt opgegraven en in stukjes gesneden. Gibson vertelt hoe meer dan zeventig Tanzaniaanse albino’s de afgelopen veertien maanden werden vermoord, hun lichaamsdelen bestemd voor hekserij.

Albino’s hebben weliswaar een gebrek, maar zijn gewone mensen. Maar in het magische Afrika moet nog vaak worden uitgelegd dat albino’s alleen lijden aan een tekort aan huidpigment, dat bescherming biedt tegen ultraviolette zonnestralen. De zon verbrandt hun huid en geeft hen kankergezwellen; hun toch al slechte ogen kunnen niet tegen de felle stralen. Een paar flesjes goede zonnebrandolie en een bril zou het verschil tussen hemel en hel kunnen betekenen, maar dat blijkt meestal buiten hun bereik.

Hel

De ouders van Gibson scheidden direct na zijn geboorte. Omdat hij een albino was. „Vroeger ondervonden albino’s al moeilijkheden door bijgeloof, maar sinds enkele jaren geleden tovenaars hun zinnen zetten op onze lichaamsdelen, leven we pas werkelijk in de hel”, vertelt Gibson. Toverdokters vertelden vroeger hoe lichaamsdelen van kale mensen magische krachten bevatten, nu prijzen ze hun patiënten albinolichaamsdelen aan. „Waren ze maar doorgegaan met kale heren af te slachten”, lacht Gibson schamper.

Mkombozi Omari is hoofd van de Tanzaniaanse Vereniging van Traditionele Dokters. Hakt hij albino’s aan stukjes? „Er bestaan kruidendokters en tovenaars”, volgt rap zijn antwoord, „ik ben een kruidendokter”. Een kruidendokter kent de geheimen van wilde planten om te genezen. Een soepje van kippenvlees en wortels maakt vrouwen vruchtbaar, of mannen potent. „Menselijke delen gebruiken we nooit”, verzekert Omari.

Aantrekkingskracht

De aantrekkingskracht van de traditionele geneeskunde is groot in Afrika, vermoedelijk meer dan de helft van de Afrikanen raadpleegt kruidendokters en maakt geen gebruik van moderne geneeskunde. Verwarrend is waar de kruidengeneeskunde ophoudt en de hocus pocus begint. Omari heeft een middeltje om geluk op te wekken, voor bij examens, huwelijksaanzoeken en speculatie op de beurs. „Kijk, als je dit middeltje van wortelsappen op je voorhoofd smeert, geeft je baas je loonsverhoging als je erom vraagt.” Waaraan hij onmiddellijk toevoegt: „Maar je moet wel geloven in de macht van God, anders werkt het niet.”

De invloed van geesten – goed en slecht – is op het gehele continent voelbaar, van sloppenwijk tot presidentieel paleis. Vooral onder volkeren in West-Tanzania drukt de geestenwereld een zwaar stempel op het dagelijkse leven. Tovermiddeltjes in amuletten beschermen tegen ongeluk, haar van albino’s in netten leveren vissers een grote vangst op, en door een drankje met poeder van albinohuid en beenderen zal de mijnwerker goud vinden. Op een avond zes maanden geleden omsingelde een groep met messen bewapende overvallers het huis waar een albinomeisje leefde. Haar geknevelde moeder zag lijdzaam toe hoe ze de onderbenen van haar albinodochter afhakten en haar met de bebloede stompen achterlieten.

Wie de daders zijn van de golf van moorden op albino’s blijft een mysterie. Ongeveer veertig verdachten zitten achter tralies, nog niet één is er veroordeeld. „Het is hebzucht”, zegt een advocaat in Arusha. „Sommige criminelen worden hier heel rijk van. Zij geven opdracht tot de moorden, verkopen de drankjes aan heksen, die ze weer tegen hoge prijzen doorverkopen aan gelukszoekers.”

Parlementslid

De Tanzaniaanse regering, in verlegenheid gebracht door de primitieve moorden, benoemde onlangs een albino parlementslid om te tonen dat ze de hekserij met lichaamsdelen wil bestrijden. Afgelopen week heeft ze ook de vergunningen ingetrokken van alle traditionele genezers.

Een panische angst heeft de albino’s van Tanzania – naar schatting 200.000 op een totale bevolking van 40 miljoen – in zijn greep gekregen. „Ik vrees voor mijn kind”, vertelt Samuel Miliyo, „ik laat hem nooit alleen naar school gaan”. Samuel en zoon Molle van het beroemde Masaivolk wonen net iets buiten Arusha, aan de voet van de berg Meru met een royaal uitzicht op de savannes beneden. Molle, zeven jaar oud en albino, gluurt onder zijn pet met brede randen, zijn pupillen wild draaiend om scherp te kunnen stellen. Zon en fel licht zijn een marteling. „Vorige week kwamen er oudere jongens op me af en begonnen op me in te beuken. Ze scholden me uit voor Mzungu, een blanke.”

Op school kan Molle niet meekomen. Met zijn slechte ogen kan hij nauwelijks lezen en geld voor een bril heeft zijn vader niet. De leraar vertelde hem naar een invalidenschool te gaan, maar voor deze speciale instellingen moet je minimaal 14 jaar zijn. „De onderwijzer noemde me ‘zero-zero’”, vertelt Molle. „Ik heb geen idee wat hij daarmee bedoelde.” Samuel Miliyo stuurt Molle weg en fluistert: „‘Zero zero’ betekent: afstammeling van de duivel. Tot nog niet zo lang geleden doodden Masai hun albino baby’s direct na de geboorte. Hoe kan ik mijn stamgenoten er van overtuigen dat ik wil dat mijn zoon blijft leven?”

Albino United

Barney Broomfield, Juan Reina, Marc Hoeferlin, Engeland, 2010, kleur, HDcam.

Samenvatting

De beginbeelden tonen een bruine moederborst die een witte baby voedt. De baby is weliswaar van het negroïde ras, maar heeft door een pigmentafwijking geen tint. Deze zogeheten albino's moeten, omdat hun huid en ogen daar overgevoelig voor zijn, zoveel mogelijk het zonlicht vermijden. In Tanzania hebben ze nog een vijand: landgenoten die geloven dat ze een kostbaar ingrediënt zijn voor een magische toverdrank, die bescherming biedt tegen boze geesten. Zo is er een macabere handel ontstaan in lichaamsdelen van albino's, die verkocht worden aan medicijnmannen. De regering heeft maatregelen genomen en treedt streng op tegen deze albinojagers. Albino United volgt de gelijknamige, uit albino's bestaande voetbalploeg die in een Tanzaniaanse competitie speelt. Hoewel ze niet alle wedstrijden winnen en het soms aan de stok krijgen met een scheidsrechter die tegen hen zou fluiten, slagen ze er wel in begrip te kweken voor hun benarde maatschappelijke positie. Uit de gesprekken met spelers wordt duidelijk dat ze niets bijzonders willen, behalve een 'gewoon leven' en 'gelijke kansen'. Dat dit niet eenvoudig is, blijkt als ze een uitwedstrijd spelen in een regio die levensgevaarlijk is voor albino's. Niettemin stemt Albino United hoopvol, al is het maar omdat stervoetballer Didier Drogba de jongens een hand geeft.

Albino's in het jaarlijkse defile in Tensobentenga op de nationale feestdag 11 dec 2012