Gaoua ligt in het gebied van de Lobi volkeren. De Lobi volkeren omvatten ongeveer 160.000 mensen in zuidwest Burkina tegen de grens aan van Ivoorkust en Ghana. Ze verbouwen maïs, sorghum en gierst. Mannen ploegen en vrouwen zaaien en oogsten. De woonerven zijn kleine kastelen. Men kent er geen maskers, maar wel voorouderbeelden. Er zijn langs de weg regelmatig cabarets te vinden, dat zijn plaatsen waar lokaal bier gebrouwen wordt, muziek gemaakt wordt en vooral veel wordt gedronken. Hier en daar treft men nog oude vrouwen aan met een zilveren knop net boven de lip. Maar de modernisering in dit gebied heeft hieraan een einde gemaakt.

De Lobi

De term "Lobi": In de volksmond "pays Lobi" geheten, is de bevolking relatief gevarieerd: samen levend in harmonie, de Gan, Birifor, Djan, Dogossié, Lobi, Dagara en andere meer of minder gerelateerd minderheidsgroepen. Deze volkeren kwamen in de negentiende eeuw van Goudkust (nu Ghana). Buiten Burkina Faso, bevinden ze zich ook in Ivoorkust en Ghana. In Burkina Faso, wonen ze in het zuidwesten van het land. Zij vormen ongeveer 7% van de nationale bevolking.

Het woord "Lobi" komt van "Loubi" die "kinderen van het bos" betekent ("lou" bos "bi", kinderen) en Lobiri. Eerste gesetteld op de linkeroever van Mouhoun, zijn de Lobi verder het land in gemigreerd, op zoek naar vruchtbare grond.

Mensen binnen de "Lobi tak", delen gemeenschappelijke zaken op het gebied van cultureel, politieke, sociale en taalkundige erfgoed,

 - hebben een gemeenschappelijke taal: Lobiri;

- een habitat: verstevigde verspreid staande huizen (forten) (sukalas), minstens  200 tot 300 meter uit elkaar, met aan het hoofd, niet dorpsleiders, maar de(geestelijke)  leiders van de aarde ("tegan-sob" in  het Dagara en Birifor en "dithildaar" in Lobiri);

- een gemeenschappelijke sociale organisatie die zich kenmerkt door het systeem van dubbele afkomst ouders (patrilineaire en matrilineaire: Kuon doglu en Caar, Belu);

- animisme: de verering van voorouders, geesten, waarzeggerij;

- identiek in sociale ceremonies: bruiloften, begrafenissen, initiatie, ...;

- een zelfvoorzienende economie had de voorkeur bij het volk van "Rameau Lobi";

- het ontbreken van een gecentraliseerde politieke organisatie (met uitzondering van Gan) kenmerkend is voor hun drang naar onafhankelijkheid en zelfs hun individualisme;

In termen van het klimaat heeft Gaoua, zoals heel het zuidwest Burkina Faso, met neerslag tussen 1500 en 1200 mm / jaar, een vegetatietype met "schaarse bossen". Ze telen voornamelijk yam, gierst, sorghum, aardnoten, cowpea, aardappel.

De stad is gebouwd op een reeks van heuvels en dalen.

- De "heuvel van de macht", de administratie en het museum

- De "heuvel van kennis" (la "colline du savoir) ziekenhuis,  school voor maatschappelijk werk

- De "vallei van onwetendheid" (la "vallée de l'ignorance")  tussen de twee heuvels, waar inheemse volkeren zich vestigden tijdens de koloniale periode

Gaoua, Lobi land

Gaoua is een marktstadje in het zuid-westen van Burkina Faso, grenzend aan Ghana en Ivoorkust, gekend vanwege zijn bijgeloof en gewoontes. Bevolking (24.414 inwoners in 2006). Gelegen in de rode aarde, groene heuvels en snel stromende rivieren van zuidwest Burkina Faso, Gaoua is de hoofdstad van de  Provincie Poni en vormt een soort hoofdstad voor de heilige rites en de traditionele kennis uit de bush van de Lobi volkeren. Volgens de lokale mythes werd Gaoua gesticht toen de Lobi vanuit het noorden van Ghana het land in trokken en de Gan volkeren het grondgebied bezetten. Ze noemden de tocht naar de Gaoua de Gan-houo, hetgeen de route van de Gan volkeren betekent. De Lobi volkeren bestaan uit zeven etnische groepen, die zichzelf hebben kunnen blijven ondanks eeuwen van oorlog, verovering en geweld. Animisme is erg belangrijk hier, jagers gebruiken vergiftigde pijlen en de traditionele huizen op het platte land zijn kleine versterkte huizen.  Museum of Civilization, waar een inzicht wordt gegeven in het leven, het geloof, de tradities zoals de naamgeving, de kinderinitiatieceremonies en vrouwenbesnijdenis. Er zijn ook een aantal voorbeelden van de Lobi-stijl woningen. Huizen gebouwd volgens de Lobi architectuur zijn gemaakt van modder en hebben slechts een kleine ingang aan de voorzijde. Er is altijd een ladder die leidt naar het dak, dat ze gebruiken als terras en om op te slapen gedurende de warmere avonden. Interessant genoeg kan alleen het hoofd van het huishouden toestemming geven om het huis te betreden. In Lobiland is animisme nog steeds de dominante religie.

Gan is één van de ongeveer 7 etnische groepen die de Lobi vormen. Gan hebben een koning in tegenstelling tot de andere Lobi volken. Ongebruikelijke, maar de opvolging geschiedt achtereenvolgens tussen twee rivaliserende Koninklijke families.

Tot 2004 was Poni een ontoegankelijke regio in de verste hoek van Burkina Faso. Maar toen de weg tussen Gaoua en Ouagadougou werd geasfalteerd werd de regio geopend. Een verantwoordelijke burgemeester heeft goed gezorgd voor de stad. Je kunt zien dat geld op een goede manier gebruikt is: de openbare vuilnisbakken zijn gesponsord door Wallonië uit België.

De provincie Poni heeft veel regenval en is erg groen. De  graanschuren in het noorden worden gevuld met de granen die uit het meer vruchtbare zuiden komen. Landbouw is hier meer winstgevend.

De Lobi zijn matriarchaal – er is altijd meer zekerheid bij een matriarchale dan een patriarchale samenleving. Kinderen wonen bij hun moeders familie en bij hun geboorte krijgen ze standaardnamen, aangevend eerste dochter, tweede dochter, eerste zoon, tweede zoon, enz.  De rol van hoofd van de familie wordt doorgegeven van oom (moeders broer) op neef. Elke 7 jaar is er een uitgebreide initiatieceremonie, voor diegenen die daar klaar voor zijn, jongens en meisjes – startend op de oevers van de rivier Mouhoun, de rivier die de grenzen markeert tussen deze wereld en de volgende. Als ze terugkeren – of meer nog zij die terugkeren, omdat er altijd een aantal zijn die dat niet doen, krijgen ze nieuwe persoonlijke namen. Dit keer geassocieerd met hun vader. Er is geen standaard leeftijd voor de initiatie, en sommige gaan nooit, maar zij worden genoemd met hun geboortenamen, en hebben een lagere status dan het jongste geïnitieerde kind. Sommigen, maar niet alle geïnitieerden hebben hun bovenste voortanden in punten gevijld, soms tref je er nog een aantal aan in het dorp.

De museumgids Claire, was op haar 19^e jaar weggehaald bij haar familie en besneden en trouwde met de chief als zijn derde vrouw. Later ging ze werken onder de antropologe Madeleine Père, die bij de Lobi leefde van 1961 tot aan haar dood in 2002, om haar te helpen voorwerpen te verzamelen voor het museum.

De Lobi hebben een ingewikkeld geloofssysteem,– bij voorbeeld, dat kinderen kunnen terug komen – een kind dat overlijdt tijdens of vlak na zijn geboorte wordt vaak gekenmerkt door een soort litteken, en als een volgend kind wordt geboren, met het dezelfde markering is het dat kind dat ‘terugkomt’. Ook het geloof rondom tweelingen – als een van de tweeling sterft tijdens of vlak na de geboorte, zal een van de ouders ook spoedig sterven. Ze maken, en maken veel gebruik van fetishen, waarvan er veel aanwezig zijn in het museum.

Buiten het museum staan enkele gereconstrueerde huizen, met de bijbehorende gebouwen en fetishes, en vlakbij is een houten heilige plaats waar mensen hulp zoeken – bijvoorbeeld met hun examens, om onvruchtbaarheid te genezen. Verzoeken dienen altijd vergezeld te gaan van offers, een kip, geit en soms zelfs een rund.

Claire is ook bezig op het gebied van het beëindigen van vrouwenbesnijdenis, met de komst van HIV-Aids is het gebruik van gezamenlijke messen een toegevoegd gezondheidsrisico. Onder de leden zijn enkele vrouwen die besnijdenis uitvoeren – geoefende praktijkmensen, voor wie nu nieuwe regels moeten worden vastgesteld. Claire zelf heeft twee dochters en een zoon; haar dochters zijn niet besneden en ze denkt dat haar zoon later zijn dochters ook niet zal laten besnijden.

Museum de Civilization bevat meer dan duizend stukken. Mevr. Madeleine Père verdient lof voor het verzamelen van de meeste van de voorwerpen die eigendom zijn van het museum.

• Georganiseerd in gestructureerde collecties, is dit een zeer gevarieerde verzameling van voorwerpen van etnologisch belang, hout, metaal, bewerkte en onbewerkte klei. De meeste zijn van aardewerk, kalebassen.
• De collecties worden geïllustreerd door een aantal serie foto's, in zwart-wit van zowel etnografische en artistieke aard, daterend uit de koloniale periode. Ze zijn het werk van de heer Henri Labouret voormalige district commandant en de heer Arnold Hein. Ze weerspiegelen het traditionele leven en gebruikelijke kader van de tijd.

• voorwerpen van waarzeggerij, instrumenten van "kwakzalvers", bewaarders van waarzeggerij ("Bour" in Lobiri, taal van de Lobi)

• Objecten van aanbidding: Ze zijn in de eerste plaats de altaren van de vruchtbaarheid, waarzeggerij en oude strijders, gevolgd door diverse beeldjes ("Thila", dat wil zeggen "genezen" in Lobi). Geplaatst op basis van hun functie, beschermen deze beeldjes tegen kwade spreuken, zorgen voor de onkwetsbaarheid van strijders en beloven vruchtbaarheid voor onvruchtbare vrouwen.
• Objecten van oorlog (bogen, pijlkokers, pijlen, geweren ...) herinneren ons aan de strijdertraditie van de zeven etnische groepen die deel uitmaken van de "tak Lobi"

 
Muziekinstrumenten
De Lobi balafon heet "yolon" in het Lobiri. Het is aanwezig op alle festiviteiten, religieuze of populaire. Voor Lobi, heeft dit instrument altijd bestaan ​​en is gegeven door de voorouders. Het is daarom onderwerp van groot respect.

Een altaar genaamd "altaar van de krijgers" staat voor de "blanken"  die gedood zijn in de oorlog door Lobi krijgers. De offers bij het altaar helpen de geesten van de “blanken” te weren, weg van de door gedode Lobi tijdens de Grote Oorlog.

De verering van fetisjen en profetische praktijken zijn cruciaal in Lobi: onkwetsbaarheid in de oorlog, bescherming tegen kwade spreuken, vruchtbaarheid.

Het altaar van de oude krijgers (L'autel des anciens combattants) bewijst, dat deze culturele praktijken nog steeds zeer levendig zijn en niet beperkt tot de gebeurtenissen van het dagelijks en traditionele leven, maar kan zich voordoen op gebeurtenissen of recente geschiedenis zelfs vandaag de dag.

la salle des femmes De Lobi samenleving is matrilineaire, de vrouw is de kern van de familie, ze geeft haar naam aan de kinderen. Keramische objecten van de moeder en het kind, houten beelden, het altaar van het moederschap, bijzondere nadruk gelegd op de rol van de moeder.

la salle des hommes  Veertien foto's uit het koloniale tijdperk, in zwart en wit met taferelen van de jacht, overleg bij de divinatoires, landbouwwerktuigen, voorwerpen van waarzeggerij, maar vooral ook wapens: bogen, kokers, vergiftigde pijlen, geweren, machetes.

De Lobi is een boer, een jager, een fokker maar vooral, de Lobi is een krijger. Een traditie van bloedwraak heeft altijd een permanente staat van onzekerheid en spanning tussen de verschillende etnische groepen en soms zelfs binnen een groep tot gevolg. Voor al deze risicovolle activiteiten, doen de Lobi systematisch een beroep op waarzeggerij. Hij moet contact opnemen met een waarzegger voor elk onderneming.

woonomgeving/ traditionele habitats du pays Lobi

Het huis bestaat uit een klomp aarde, de muren worden naar beneden dikker om alles te kunnen ondersteunen. De woning is versterkt (fort), dat de Lobi krijger traditie weerspiegelt, elk gezinslid heeft een deel, met één opening als entree. Binnen is een ruimte voorzien voor vee en gevogelte. Het dak van het huis is een terras en is toegankelijk via ladders gesneden in een boomstam. Een opening in het plafond van de kamer van de eerste vrouw geeft direct toegang tot de kamer van het gezinshoofd gebouwd op het terras. De locatie van de kamer van het hoofd van het gezin versterkt zijn rol als bewaker en beschermer van de familie. De habitats liggen verspreid. Het hele SUKALA huishouden bevat mensen en huisdieren. Slecht verlicht interieur is voortdurend ondergedompeld in de duisternis.

Woonomgeving / habitats Gan volkeren

In tegenstelling tot leefgebied van de Lobi, wordt de traditionele behuizing van de Gan gemaakt van puin, modder vermengd met klei. Het zijn ronde hutten met conische rieten daken. Bij de Gan, heeft elke volwassene zijn eigen huis. De nok (Le faîte) van een vrouw is gevlochten, terwijl die van een man de vorm van een hoed heeft. De vrouwen leven in ronde huizen, de mannen in vierkante.

De Lobi boog 

Wapen van keuze voor sommige mensen, heeft de boog in Lobi land een sociologische, culturele en initiatie betekenis. De Lobi zijn befaamd om hun boogschutters. Naast het gebruik ervan als krijger, is de boog het belangrijkste symbool van de ideale mannelijkheid.

Het opleidingsniveau symboliseert de moed en concentratie. Men moet met de grootst mogelijke zorgvuldigheid omgaan met de vergiftigde pijlen en aan bepaalde eisen voldoen (vasten, onthouden van seks de dag voor het gebruik van vergiftigde pijlen ,...), zaken kennen en weten wat verboden ‘tekens’ zijn (totem, boom, hond,…), respect hebben voor het menselijke leven en eerlijk en solidair optreden.

Op cultureel gebied, draagt het bij aan de verdediging van het grondgebied, het onderhoudt en bestendigt culturele waarden: vrijheid en de onvervreemdbare waardigheid van de Lobi. Lobi boogschutters, hun sociale organisatie en hun woonplaats en vooral hun reputatie als boogschutters, hebben lange tijd de weg geblokkeerd en het binnendringen van koloniale indringers vertraagd.

De sociaal-economische ontwikkeling, het heeft waarde op het gebied van de handel, het is een individueel attribuut en mannelijkheid. Toch bevordert het de sociaal-economische uitwisselingspraktijk van ruilhandel. Traditioneel kan de boog worden uitgewisseld tegen een kip, een symbool van bemiddeling in sociale relaties (offer, cadeau, gastvrijheid ...). Bij de jacht helpt de boog bij het versterken van menselijke relaties die het jachtritueel delen. De boogschutter is een bewonderde persoonlijkheid en wordt zelfs vereerd.

Museum is op maandag gesloten.

Plaatsen om te bezoeken rond Gaoua

- Het eco museum van Obiré

- De markt Gaoua: zeer levendig. Terwijl in Lobi markten worden gehouden om de 5 dagen, vinden die in Gaoua elke zondag plaats. De markt biedt een uitgebreid aanbod van aardewerk en manden, evenals de standaard reeks van voedingsmiddelen, dranken en andere zaken die meestal te vinden in de Burkinese marktplaatsen.

- Le marché de l'or à Doudou De goudmarkt van Doudou (14 km van Gaoua): Dieze wordt elke vijf dagen gehouden. Het wordt gerund door vrouwen, omdat het in Lobi land niet toegestaan ​is ​voor mannen om goud te exploiteren, echter het is vrouwen niet toegestaan ​​om goud te dragen.

- Traditionele markten: Bouroum-Bouroum in Lobi land (sculpturen, mandenmakerij, aardewerk,) Diébougou in Birifor land (aardewerk, vlechtwerk) en Dano in Dagari land (pottenbakken, weven / tissage).

- La maison du devin à Kampti Het huis waarzegger in Kampti (40 km ten zw van Gaoua) Deze sukale weerspiegelt het belang dat aan waarzeggerij wordt gehecht. Na het passeren van een doolhof van donkere, rokerige ruimtes, komt men in het huis van de voorouders waar de waarzegger kantoor houdt. Zittend op de vloer, leest de waarzegger, met kauri of gehoorbeentjes, de toekomst en richt zich op de belangen van consultants (vrouwelijke vruchtbaarheid, staat van de  regen, de oogst, kans op een succesvol bedrijf ...)

Deze regio (lobi land) is vooral bekend om haar fetishers. Elke fetisher heeft meestal een uitgebreide collecties van fetisjen. Een fetish is een standbeeld of een object met een magische kracht, meestal om de gebruikers te beschermen tegen boze geesten of om te proberen om je lot te bepalen. Mensen gaan naar fetishers voor een breed scala van redenen, zoals wensen voor bescherming, gezondheid, welvaart etc. Voor elke aanvraag moet een offer (kip, geit, schapen of runderen) afhankelijk van de ernst van de zaak overhandigd worden. De hoogste vorm van offer is een hond. De fetisher ontvangt je in een kleine, donkere, vochtige, bloed & veren / vacht bedekt, fetish gevuld ruimte waar hij zijn rituelen uitvoert. Naast zijn huis is een fetish bekroond met een masker.

- heilig bos, een museum en grotten.

-  Er is ook een moskee op verhoogde grond vlakbij het centrum.

-  In Doudou kan men de manier zien waarop de vrouwen van het dorp naar goud zoeken in de rivier. Dit is echt nauwgezet het werk en in dit dorp mogen alleen de vrouw dit werk doen. Hier treft men ook pottenbakkers aan,

-       In Gbombolora werden we hartelijk verwelkomd door het hoofd van het dorp, die ook een geweldige verteller was. Hij vertelde de verbazingwekkende geschiedenis van zijn familie, zijn vader was een beroemde olifant jager en zijn grootvader, die had 39 vrouwen en 174 kinderen.