architectuur
bron http://www.ontb.bf/tourisme/sites-thematiques/ens-architecturaux/index.htm
De architectuur is een belangrijk element in de Burkinese kunst. Elke etnische groep is duidelijk zichtbaar in de kenmerken die de verschillende gebouwen waar het actief is geven. Dus:
Op het centrale plateau bewoond door de Mossi is de “zaka” het middelpunt. Het bestaat uit ronde, banco (modderstenen) hutten, bedekt met een rieten dak. De graanschuren zijn meestal gemaakt van geweven stro op palen zodat ze beveiligd zijn tegen knaagdieren en huisdieren.
De muren zijn bedekt met klei, zonder motieven. Het interieur is voorzien van meubels en diverse gebruiksvoorwerpen. Matten van stro liggen als een bekleding op de vloer van aangestampte aarde. De organisatie van een “Zaka” is rond het huis van het familiehoofd en is rechthoekig van vorm.
Elke vrouw heeft een hut die wordt gedeeld met jonge kinderen. De oudsten worden gegroepeerd in hutten aan de ingangzijde. Een banco (lemen) muur verbindt de hutten en vormt de wanden van de Zaka. Deze zijn kwetsbaar, maar wordt gerechtvaardigd door het gevoel van veiligheid die heerste in het Mossi rijk waar de mensen noch voor slavernij, noch voor buitenlandse invasies bang waren.
• Palais royal du Yatenga: de woonplaats van Naba Kango, die grenst aan het voormalige paleis van Yatenga Naba, en in puin vervallen is. Hij is de stille getuige van het Yatenga rijk gesticht door de Mossi, die de koninkrijken van Tenkodogo en Ouagadougou al had gesticht.
• Palais du Mogho Naba: Gelegen op een uitgestrekt landgoed in Ouagadougou, het huidige paleis, in de vorm van U kan niet bezocht worden. Er wordt elke vrijdagochtend een ceremony opgevoerd waar het publiek aanwezig mag zijn, la cérémonie du ''faut départ''.
In het zuiden van het land, bezet door Gourounsi, hebben gebouwen een zeer bijzondere architectuur, waarvan de wooneenheden sterk gestileerd, versierd met grote muurschilderingen op buitenmuren en de interne wanden van de hutten. Deze zijn nog steeds van moddersteen, met platte daken, aan elkaar verbonden door massieve aarden wallen, zonder opening naar buiten. Deze wooneenheden ''Sonron” in het Gourounsi, zijn net als kleine forten ooit gebouwd voor defensieve doeleinden, toen etnische oorlogen overal woedden. De meest expressieve Gourounsi architectuur is te vinden in het dorp Tiébélé. Gelegen 178 km van Ouagadougou, Tiébélé bewoond door de Kassena, staat bekend om zijn muurschilderingen door de vrouwen. Deze architectuur is ook gevonden in dorpen en Tiakane Tangasso.
Westerse Burkina Faso heeft een andere vorm van architectuur en wordt gekenmerkt door huizen gebouwd van banco, met platte daken, de Soukala. Deze dakterrassen zijn toegankelijk via houten ladders en worden gebruikt voor het drogen van verschillende producten of om te rusten. Hetzelfde type habitat is wijdverbreid in dit gebied, hetzij in de oude wijken Bobo, Dioula de Bobo-Dioulasso, of Banfora onder de Senufo, Turka of Gouin. Deze architectuur kan worden gevonden door een bezoek aan de paleizen van de traditionele stamhoofden Samoroghouan of het Koninklijk Paleis van Kourouma (inj de buurt van Orodara) of dorpen en Gnasogoni Negueni.
Gare ferroviaire de Bobo-Dioulasso (Styl : Soudanais)
Zuid-West is het gebied van de Lobi en Dagara. Grensstreek met Ghana en Ivoorkust, de bewoners waren in voortdurende strijd tegen diverse invallers, dat hen dwong om verstevigde forten te bouwen. De architectuur wordt gekenmerkt door de rechthoekige stijl fort gemaakt van banco met dakterras.
Soukala Lobi
De deur is de enige opening in de vorm van een niet al te te grote man en een chicane (drempel). Een enkel toegangspunt tot het dak en is de enige bron van licht. Verschillende delen in successie, bevatten verschillende onderdelen van aardewerk. Sommige hutten hebben een verdieping gereserveerd voor mannen en ouderlingen, en de begane grond is gereserveerd voor vrouwen en kinderen en waar activiteiten dagelijks plaatsvinden. De Lobi Sukala zijn niet gegroepeerd zoals bij de Bobo. Een Lobi dorp is zeer uitgebreid, en hebben woningen op grote afstand van elkaar. Of Loropéni, Batié, Gaoua, Dolo, Kampti of Bourom Bourom, dorpen hebben de bijzondere architectuur die wordt gekenmerkt door een defensieve zorg!
In de Sahel, wordt het leefgebied van de nomadische volkeren, met name de Fulani (Peulh), gekenmerkt door iglo-vormige hutten van stro gevlochten plantaardige vezels, aangepast aan hun onophoudelijke reizen. In de oude wijken van deze Sahel steden staan onder meer woningen gebouwd van moddersteen. In Djibo, is de aarden architectuur duidelijk zichtbaar in het vierkant gebouw met dakterras bezaaid met pijnboompitten die doen denken aan Ksour uit Zuid-Marokko en het zuiden van Algerije. De minaret van de moskee van Djibo draagt een suikerbrood en de balustrades van de dakterras zijn van opengewerkt banco. Het gebied van Gorom-Gorom, voornamelijk bewoond door Toeareg onderscheiden zich doordat hun leefgebied voornamelijk bestaat uit blauwe tenten waar de naam gegeven aan de provincie Oudalan betekent ''Land van de blauwe tenten.''
De architectuur is ook duidelijk aanwezig in religieuze gebouwen, waaronder:
De moskee
- Dioulassoba à Bobo-Dioulasso
- Ouahabo
- Lanfiera
- Ramatoulaye (de witte moskee
- Barani
- Bani
- Léo
- Nam Yiri de Kombissiri
De kerk in
- Bobo-Dioulasso (kathedraal)
- Kokologho
- Dapoya in Ouagadougou
- Ouagadougou (kathedraal)
- Guiloungou
- Kampti
|